Dr.Bob's Boekbesprekingen (9)

Delphi Boeken voor Gevorderden
Delphi 3 is er al een tijdje en Delphi 4 zal niet echt lang meer op zich later wachten. Vandaar deze keer weer drie Delphi boeken die niet specifiek alleen voor Delphi 3 geschikt zijn (alhoewel Delphi 3 wel in de titel van twee van de twee voorkomt). Het betreft Delphi Developers Handbook van Marco Cantù, Tim Gooch en Tom Lam, het boek The Tomes of Delphi 3: Win32 Core API dat door een ware groep auteurs is geschreven, en het boek Delphi 3 User Interface Design van Warren Kovach.

Delphi Developers Handbook
Auteurs: Marco Cantù and Tim Gooch with John Lam, Uitgever: Sybex
Delphi Developers Handbook is gericht op de gevorderde Delphi programmeur, en bestaat uit vier delen: Delphi Foundations, Delphi and Windows, Extending the Delphi Environment, en tenslotte Delphi Database Programming. Het lijkt hierbij dat het eerste deel zich wat meer op "algemene" Delphi zaken richt, maar tijdens het lezen blijkt al snel dat de auteurs op vele plaatsen de diepte in duiken om kleine en grotere "geheimpjes" van de VCL te behandelen. Zeer leerzaam.
Het tweede deel van het boek gaat meer in op zowel de "low-level" Windows APIs als de "high-level" Process en COM programmeertechnieken. Op COM gebied ben ik niet zo'n echt expert, maar dit boek brengt COM als "het Ei van Columbus" voor software engineering, vooral het hoofdstuk over het toepassen van COM ('Applying COM') is er eentje die het (her)lezen meer dan waard is. Tevens is de bijbehorende COM-specifieke website http://www.IUnknown.com
Het derde deel van het boek gaat over de verschillende technieken om de Delphi IDE uit te breiden, zoals Property Editors, Component Editors, Wizards, Versie Beheer Systeem en andere technieken. De auteurs presenteren zelfs een Object Debugger, een eigen versie van de Object Inspector die we kunnen gebruiken om een interne blik te werpen op RTTI en properties tijdens run-time (je kan zelfs de waarde van properties wijzigen). Een voorbeeld hoofdstuk uit dit deel van het boek is te vinden op het internet op de website van Marco Cantù te http://www.MarcoCantu.com.
Het vierde en laatste deel van het boek is het meest interessant, en gaat over zowel database als wat internet programmeertechnieken, zoals Remote Data Modules en Thin Clients, maar ook een introduktie in DCOM, MIDAS en N-Tier architecturen. De CD-ROM bij het boek bevat behalve de volledige source code ook enkele tools die specifiek voor bepaalde hoofdstukken ontwikkeld zijn.
Al met al kan ik dit boek absoluut aanraden voor iedere gevorderde Delphi programmeur.

The Tomes of Delphi 3: Win32 Core API
Auteurs: John Ayres, David Bowden, Larry Diehl, Phil Dorcas, Kenneth Harrison, Rod Mathes, Ovais Reza en Mike Tobin, Uitgever: Wordware Publishing Inc.
The Tomes of Delphi 3: Win32 Core API is geschreven door een grote groep schrijvers (namelijk John Ayres, David Bowden, Larry Diehl, Phil Dorcas, Kenneth Harrison, Rod Mathes, Ovais Reza en Mike Tobin), en het geheel heeft dan ook het aanzicht van een groot project. Omdat iedere 32-bits Delphi programmeur eens in zijn leven gebruik zal moeten maken van de Win32 API (vroeg of laat) en de Win32 API helpfile alleen maar uit C voorbeelden bestaat, is dit boek een enorme hulp. Het biedt type-definities, voorbeeld code en meer in "normale" Pascal syntax, zodat de Win32 API nu ook beschikbaar is voor Delphi programmeurs die geen C willen (of kunnen) lezen.
Sommige hoofdstukken zijn eigenlijk tè low-level (ik kan me niet voorstellen dat een Delphi programmeur ooit de Win32 API zal gebruiken om een enkel leeg "Window" te maken). Andere hoofdstukken zijn soms overbodig omdat Delphi al een heel goede VCL-implementatie bevat voor de geboden functionaliteit (zoals het gebruik van INI-files en de Registry, bijvoorbeeld, waar ik gewoon de VCL class zou willen aanraden in plaats van de Windows API zelf).
Gelukkig bestaat het boek uit genoeg hoofdstukken (ongeveer de helft van het totale aantal) waarin onderwerpen aan de orde komen die wèl uitermate handig en leerzaam zijn (ook voor ervaren Delphi VCL programmeurs), zoals Process/Thread funkties, DLLs, Memory Management en algemene funkties ten behoeve van het opvragen van Systeem Informatie.
Er is een aanvullend deel geschreven onder de naam The Tomes of Delphi 3: Win32 Graphical API, die met name over de graphics (GDI) APIs van Win32 gaat.

Delphi 3 User Interface Design
Auteur: Warren Kovach, Uitgever: Prentice Hall
De naam van Delphi 3 User Interface Design doet vermoeden dat het een soort "User Interface Richtlijnen"-boek is. In praktijk blijkt dat voor een deel van het boek ook inderdaad op te gaan. De eerste paar hoofdstukken geven in theorie zowel als praktijk (vooral screenshots met voorbeelden hoe het wèl en hoe het níet moet) weer hoe Windows User Interfaces zouden moeten werken. Het begint met een hoofdstuk dat ons leert over het doel van het User Interface - welke gegevens moeten worden verwerkt?, welke taken moet de gebruiker kunnen uitvoeren?, etc. In daaropvolgende hoofdstukken zien we de verschillende technieken en vooral hun impact op User Interfaces. Zo worden SDI en MDI vergeleken, kijken we in detail naar menus (drop-down en pop-up), Statusbars, Toolbars, etc. Vooral hoofdstuk 5, over effectief dialoog ontwerp is een absolute must voor iedereen die normaal gesproken op z'n "jan boerenfluitjes" een toepassing onder Windows ontwikkelt. En het zijn dan vooral de voorbeelden die aangeven hoe het niet moet die met meest leerzaam zijn (en niet in de laatste plaatst omdat er altijd wel iets bekends tussen zit).
Na nog twee hoofdstukken die over User Interfaces gaan, gaat plotsklaps het roer volledig om. Eerst gaat het nog over "Bullet-proof Programming" (het afhandelen maar ook voorkomen van fouten), maar low-level Windows zaken als multitasking, threads en operating/system informatie (processor, versie van Windows, hoeveelheid geheugen, disk drives, etc.) zijn wel leuk om te lezen, maar hebben in mijn ogen niet meer zo heel veel met User Interfaces te maken.
De appendix over de Windows API en Assembly Language gaat op sommige punten zelfs nog dieper in op de Windows API dan The Tomes of Delphi 3, en dat wil wat zeggen.
Al met al een goed boek, met name voor wie Windows toepassingen ontwikkelt waarbij het User Interface een belangrijk onderdeel vormt. Er zijn enkele hoofdstukken die niet echt op hun plaats zijn in dit boek, maar desalnietemin toch de moeite van het lezen waard zijn.